କୁମାରୀ ପୂଜା ଏବଂ ବିଲ୍ବାବରଣ କଣ ?

ଓଡ଼ିଆ ନ୍ୟୁଜ, ଭୁବନେଶ୍ୱର : ଶକ୍ତିସ୍ୱରୂପିଣୀ ମା’ ଦୁର୍ଗା। କେଉଁଠି ସେ ଅଷ୍ଟଭୂଜା ତ ପୁଣି କେଉଁଠି କାତ୍ୟାୟନୀ। ସେ ଅଭୟ ବରଦାୟିନୀ ଆଉ ଦୁର୍ଗତୀନାଶିନୀ। ଦୁର୍ଗାପୂଜା ଆଜି ଘରେ ଘରେ ପରିଚିତ ଆଉ ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଦୁର୍ଗାପୂଜା ଆଜି ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ନଅଟି ଦିଗ ନବରାତ୍ରୀ ସମୟରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ସେଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି- ଶୈଳପୁତ୍ରୀ, ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ, ଚନ୍ଦ୍ରଘଣ୍ଟା, କୁଶମାଣ୍ଡା, ସ୍କନ୍ଦମାତା, କାତ୍ୟାୟନି, କାଳରାତ୍ରୀ, ଦୁର୍ଗା ଏବଂ ସିଦ୍ଧଦାତ୍ରୀ ।

ଦଶହରା ଏକ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପର୍ବ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିବାବେଳେ ନବରାତ୍ରୀ ପ୍ରାୟତଃ ଏକ ଘରୋଇ ରୀତିନୀତି । କୁମାରୀ ପୂଜା ନବରାତ୍ରୀ ଉତ୍ସବର ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଅଂଶ । ଏକରୁ ନଅ ବର୍ଷ ବୟସର ଝିଅମାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରିତ କରାଯାଏ । ସେମାନଙ୍କୁ ଅଳଙ୍କାର ଏବଂ ପୋଷାକ ସହିତ ଉପହାର ଦିଆଯାଏ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଅବତାର ରୂପେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ପୂଜା ସରିବା ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଡାକସିନା (ମୁଦ୍ରା ରାଶି) ଏବଂ ଉତ୍ସବର ସୁସ୍ବାଦୁ ଖାଦ୍ୟର ସୁସ୍ବାଦୁ ଭୋଜନ ଦିଆଯାଏ ।

ଏହି ରୀତିନୀତି ଶୁଭଫଳ ଆଣିଥାଏ ଏବଂ ପରିବାରର ମଙ୍ଗଳ ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ।ବିଲ୍ବାବରଣ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ଆରମ୍ଭର ରୀତିନୀତି । ଏହା ଦେବୀପକ୍ଷଙ୍କର ଷଷ୍ଠ ଦିନ, । ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଉଛି “ବିଲୱାବରଣ” ର ଅର୍ଥ ହେଉଛି “ବେଲ ଗଛକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବା” । ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଆଷାଢ ମାସରେ ‘ହରିଶୟନ ଏକାଦଶୀ’ ପରେ ସମସ୍ତ ଦେବତା ଏବଂ ଦେବୀ ଶୋଇବାକୁ ଯାଆନ୍ତି । ବିଲ୍ବାବରଣ ରୀତିନୀତିରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବା ପାଇଁ ଭଜନ ଜପ କରାଯାଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ପରଦିନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଥିବା ମହାନ ଉତ୍ସବରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଏ । ଏହି ଜାଗ୍ରତ ରୀତିନୀତିକୁ ଅଧିବେସ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ ।