ମା ସରସ୍ଵତୀ ପୂଜାର ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ

ଓଡ଼ିଆ ନ୍ୟୁଜ,(ବ୍ୟୁରୋ): ମାଘମାସ ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ପଞ୍ଚମୀତିଥି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଦ୍ୟାପ୍ରାପ୍ତି ନିମିତ୍ତ ବିଦ୍ୟାର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ ବିଦ୍ୟାଦାୟିନୀ, ହଂସବାହିନୀ, ବୀଣା ପୁସ୍ତକ ଧାରିଣୀ ଦେବୀ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କର ପୂଜା ଓ ଆରାଧନା ଏଇ ଦିନ ମୁଖ୍ୟତଃ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ କରାଯାଏ । ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ପୂଜାମଣ୍ଡପକୁ ଅତି ମନୋରମ ଭାବେ ସଜାଇ ଥାଆନ୍ତି । ମାତା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କର ପୂଜା ଓ ପୁଷ୍ପାଞ୍ଜଳୀ ଦେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନେ ଉପବାସ ରଖିଥାନ୍ତି । ଏଇ ଦିନ ପିଲାମାନେ ଦେବୀ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତି ନିମିତ୍ତ ସେମାନଙ୍କର ପାଠ୍ୟପୁସ୍ତକ ଓ କଲମ ଆଦିକୁ ମାତାଙ୍କ ପାଖରେ ସମର୍ପଣ କରିଥାନ୍ତି । ତେବେ କଣ ରହିଛି ମା ସରସ୍ଵତୀଙ୍କ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ ।

ପୌରାଣିକ ଗ୍ରନ୍ଥଗୁଡ଼ିକରେ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଅନେକ କାହାଣୀ ଅଛି । ଉପନିଷଦରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏକ କାହାଣୀ ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ରହ୍ମା ମନୁଷ୍ୟ ସହିତ ସମସ୍ତ ଜୀବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ତାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟିରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନଥିଲେ। ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରଭୁ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କଲେ। ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ନିରାଶାର କାରଣ ପ୍ରଶ୍ନ କରନ୍ତେ, ବ୍ରହ୍ମା କହିଲେ, “ପ୍ରଭୁ, ଏହି ସୃଷ୍ଟିରେ ସମସ୍ତ ଜଗତ ନିରାଶ ମନେ ହେଉଛି, କୌଣସି ସରସତା ନାହିଁ ଏଥିରେ।” ଏହି କଥା ଶୁଣିବା ପରେ ଶ୍ରୀହରି ମା ଭଗବତୀଙ୍କୁ ଡାକି ଏହି ସଙ୍କଟକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଅନୁରୋଧ କଲେ ।

ଦେବତା ମାନେ ଚିନ୍ତିତ ଥିବା ଦେଖି ବୀଣା ବାଦିନୀ ମା ସରସ୍ୱତୀ ଆଦିଶକ୍ତି ମା ଭାଗବତୀଙ୍କ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳତାରୁ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ । ମାତା ଭଗବତୀଙ୍କ ଶରୀରରୁ ଏହା ଦେଖାଯିବା ମାତ୍ରେ ମାତା ସରସ୍ୱତୀ ଏକ ସୁମଧୁର ସଙ୍ଗୀତ ଗାନ କରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଦୁନିଆର ସମସ୍ତ ଜୀବଜନ୍ତୁ ସ୍ୱର ପାଇଥିଲେ ଏବଂ ଚାରିଆଡେ ଚଞ୍ଚଳତା ଶୋଭା ପାଇଥିଲା। ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଏହା କୁହାଯାଏ, ସେବେଠାରୁ ଏହି ଦିନ ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଉଥିଲା ।